Τα παιδιά, τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, μαθαίνουν να μιλούν, και γενικά να επικοινωνούν, μέσω των καθημερινών δραστηριοτήτων στο σπίτι. Επομένως, ως γονείς μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτές τις δραστηριότητες, ώστε να ενισχύσουμε τις δεξιότητες λόγου και ομιλίας στις πολύ μικρές ηλικίες.
Ας δούμε λοιπόν, κάποιες πρακτικές και δραστηριότητες, για την ανάπτυξη και ενίσχυση αυτών των δεξιοτήτων σε παιδιά ηλικίας από 18 μηνών έως 3 ετών!
- Δίνουμε χρόνο στο παιδί, ώστε να μας δείξει τα ενδιαφέροντά του, για να ασχοληθούμε με αυτά.
- Χρησιμοποιούμε χειρονομίες για να δείξουμε μία έννοια (π.χ. φιλί, αντίο, μπράβο, κ.λπ.).
- Παράγουμε ήχους ζώων, για να συνδέσουμε τον ήχο με μια συγκεκριμένη έννοια, π.χ. «το σκυλί κάνει ‘γαβ – γαβ’, η αγελάδα κάνει ‘μου’, κ.ο.κ.
- Καθώς μιλάμε επιδιώκουμε τη βλεμματική επαφή, και καθόμαστε στο ίδιο επίπεδο ύψους που βρίσκεται το παιδί, ώστε να έχουμε άμεση επαφή μαζί του.
- Μιλάμε αργά και με απλές λέξεις. Ο αργός ρυθμός ομιλίας δίνει την δυνατότητα στα παιδιά, να ακούσουν και να κατανοήσουν όλες τις λέξεις που χρησιμοποιούν οι ενήλικες σε μια πρόταση.
- Περιγράφουμε οτιδήποτε κάνουμε στην καθημερινότητά μας μαζί με το παιδί, π.χ. την ώρα του μπάνιου, του φαγητού, του ντυσίματος, της βόλτας, κ.λπ. Περιγράφουμε σε απλές προτάσεις τι ακριβώς θα κάνουμε, π.χ. «θα πάρω την πετσέτα», «θα σκουπίσω τα χέρια μου», κ.ο.κ.
- Δημιουργούμε μικρές φράσεις από τους ήχους ή τις μεμονωμένες λέξεις που χρησιμοποιεί το παιδί μας, π.χ. «μπαμπάς», «Πού είναι ο μπαμπάς;»
- Δημιουργούμε ευκαιρίες για επικοινωνία, σε αυτές τις μικρές ηλικίες, ρωτώντας το παιδί, ποιο παιχνίδι θέλει ή ποιο τρόφιμο, δίνοντας του δύο επιλογές, π.χ. «θέλεις τη μπάλα ή τα τουβλάκια», «θέλεις την μπανάνα ή το αχλάδι;».
- Του ζητάμε να μας δώσει αντικείμενα που βρίσκονται στο ύψος του.
- Κατονομάζουμε τα χρώματα, τα μέρη του σώματος, τα αντικείμενα καθημερινής χρήσης, και δίνουμε ευκαιρίες στο παιδί να τα αναγνωρίζει και να τα ονομάζει.
- Μετράμε μαζί με το παιδί αντικείμενα (π.χ. τουβλάκια, μπογιές, μπάλες, διάφορα αντικείμενα εντός και εκτός σπιτιού, κ.α.).
- Μέσα στην καθημερινότητά μας, και κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού φυσικά, δίνουμε απλές εντολές στο παιδί, καθώς και τον απαραίτητο χρόνο για να ανταποκριθεί, π.χ. «δώσε μου την χελώνα», «πάρε το κόκκινο μπαλάκι», «βάλε τις κούκλες μέσα στο κουτί/καλάθι». Μπορούμε έπειτα να δώσουμε διπλή εντολή, π.χ. «φέρε το ποτήρι και το πιάτο σου», κ.ο.κ..
- Αξιοποιούμε τα παραμύθια και τα βιβλία που είναι ανθεκτικά, με έντονες πολύχρωμες εικόνες, μουσική, κινούμενα μέρη, κ.λπ. Δείχνουμε στο παιδί τις εικόνες και κάνουμε ερωτήσεις, όπως «που είναι ..;» «τι είναι αυτό;» «τι κάνουμε με αυτό;».
- Τραγουδάμε μαζί με το παιδί τραγουδάκια της αρεσκείας του. Με αυτόν τον τρόπο εξοικειώνεται και με τον ρυθμό και χρωματίζει κατάλληλα τη φωνή του.